Przejdź do treści

Camino Polaco

HISTORIA SZLAKU

Poznaj dzieje powstania Camino Polaco

HISTORIA W XX WIEKU

Zaczęło się w...

Jednym z najstarszych szlaków pątniczych w Europie jest Droga św. Jakuba. W języku hiszpańskim – Camino de Santiago. Szlak prowadzi do miasta św. Jakuba – Santiago de Compostela w północno-zachodniej Hiszpanii.

Drogi jakubowe (odcinki szlaku) biegną niemal przez całą Europę. W Polsce istnieje kilka tras. Mamy między innymi:

  • Małopolską Drogę św. Jakuba,​

  • Drogę św. Jakuba – Via Regia,​

  • Dolnośląską Drogę św. Jakuba,​

  • Lubuską Drogę św. Jakuba,​

  • Wielkopolską Drogę św. Jakuba​

  • oraz Drogę Polską, określaną również jako Camino Polaco, która przechodzi przez Województwo Kujawsko-Pomorskie. Drogę św. Jakuba,​

Wszystkie trasy łączą się z drogami w Niemczech i dalej przez Francję prowadzą do Hiszpanii.
O ogromnej roli pielgrzymek po Camino świadczą słowa Johanna Wolfganga von Goethe, który pisał, że „drogi św. Jakuba ukształtowały Europę”. O ogromnym znaczeniu tego szlaku pątniczego zdawał sobie sprawę także papież Jan Paweł II. Był on w Santiago dwukrotnie.

Po wizycie Jana Pawła II w Santiago de Compostela w 1982 roku Rada Europy uznała Drogę św. Jakuba za drogę o szczególnym znaczeniu dla kultury kontynentu i zaapelowała o odtwarzanie i utrzymywanie dawnych szlaków pątniczych. W październiku 1987 roku Szlak został ogłoszony pierwszym Europejskim Szlakiem Kulturowym roku oraz wpisano go na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1993 roku.

POCZĄTKI CAMINO POLACO

U progu Szlaku św. Jakuba w Kujawsko-Pomorskim

Współczesnym inicjatorem wyznaczenia Szlaku św. Jakuba w województwie kujawsko-pomorskim był toruński podróżnik i poeta Włodzimierz Antkowiak. Pierwsze starania podjął już w 2005 roku. Starając się wyznaczyć szlak najatrakcyjniejszą turystycznie trasą oparł się przy tym na dawnym trakcie handlowym biegnącym z Rygi do Amsterdamu, biorąc również pod uwagę wytyczone już wcześniej szlaki turystyczne PTTK, zwłaszcza szlak żółty E-11.

W 2007 pierwszy odcinek biegnący z Iławy do Torunia oznakował Oddział Miejski PTTK im. Mariana Sydowa w Toruniu pod przewodnictwem Henryka Miłoszewskiego. Akcję wsparły władze Torunia, a także samorząd Brodnicy i Kurzętnika. Dodatkowo w kwietniu tego samego roku w czasie trwania odbywających się w Toruniu Dni Pampeluny przed kościołem św. Jakuba odsłonięto mosiężną tablicę z symbolem szlaku – muszlą, podobną do tej, która znajduje się przed kościołem św. Jakuba w Getyndze. Niecały rok później wyznaczono kolejny, południowy odcinek szlaku: Toruń – Trzemeszno. Wsparcie przy tej inicjatywie udzieliły po raz kolejny władze Torunia, a także władze Kruszwicy.

W 2012 roku OM PTTK ustanowił specjalną Kujawsko-Pomorską Odznakę Św. Jakuba, przyznawaną tym, którzy przejdą co najmniej 100 km lub przejadą na rowerze co najmniej 150 km kujawsko – pomorskim odcinkiem Camino Polaco.

ŚWIĘTY JAKUB STARSZY

Śladami ucznia Jezusa

Święty Jakub Starszy należał do grona apostołów Jezusa Chrystusa. Pochodził jak większość apostołów z okolic jeziora galilejskiego, gdzie zajmował się wraz ze swoim bratem Janem rybactwem, wspierając w tym swojego ojca Zebedeusza w codziennej pracy. Wraz z inną parą braci – Piotrem i Andrzejem – prawdopodobnie tworzyli niewielką firmę rybacką posiadającą własne łodzie do połowu na jeziorze Tybieradzkim. Już więc od samego początku, ryby, muszle, woda odgrywała niezwykle istotną rolę w życiu przyszłego ewangelizatora Hiszpanii.

Imię Jakub pochodzi z hebrajskiego „skeb”, co znaczy „pięta” – jest to nawiązanie do historii narodzin patriarchy Jakuba i jego brata Ezawa. Jakub należał do uprzywilejowanych uczniów Pana Jezusa, którzy byli świadkami wskrzeszenia córki Jaira, przemienienia na górze Tabor oraz modlitwy w Ogrójcu. Od samego Chrystusa otrzymał wraz ze swoim bratem Janem przydomek Boanerges, to znaczy „synowie gromu”. Chcieli bowiem, aby piorun spadł na pewne miasto w Samarii, które nie chciało przyjąć Pana Jezusa z Jego uczniami.

Św. Jakuba swoją pracę ewangelizacyjną rozwijał na terenie półwyspu iberyjskiego, na krańcach imperium rzymskiego. Nie osiągnął wielkich sukcesów ewangelizacyjnych. Za jego sukces należy jednak uznać założenie trzech wspólnot chrześcijańskich, które stały się z biegiem czasu ważnymi stolicami biskupimi: w Astordze, Lugo i Braga. Gdy św. Jakub wraca do Palestyny, misję miało kontynuować tzw. siedmiu mężów apostolskich, wysłanych przez św. Piotra i św. Pawła z Rzymu, aby wesprzeć Jakuba i kontynuować jego misję.

Jakub był pierwszym wśród Apostołów, a drugim po św. Szczepanie, męczennikiem Kościoła. Został ścięty ok. 44 r. w Jerozolimie na rozkaz króla Heroda Agryppy podczas pierwszej fali prześladowań Kościoła. Po dokonanej egzekucji ciało Jakuba, wyrzucone poza miasto na znak pogardy, zabierają uczniowie i przenoszą nad morze.

Dalsze dzieje opowiada już Złota legenda Jakuba de Voragine: dwaj spośród nich, Atanazy i Teodor, udają się w daleką podróż z ciałem Apostoła, aby dopłynąć łodzią do Galicji w Hiszpanii. Apostołowie bowiem przed śmiercią postanowili, że każdy zostanie pochowany tam, gdzie głosił Ewangelię. Galicja miała ponadto jeszcze jeden istotny aspekt: znajdowała się na krańcu ówcześnie znanego świata, co miało swoją szczególną wymowę, uzmysławiając, że Ewangelia Chrystusa dotarła aż „na krańce świata”. Po kilku dniach żeglugi, prądy morskie skierowały statek do miejscowości Iria Flavia (dziś: Pedron), w której okolicach został pochowany w kamiennym grobie.

W ikonografii Św. Jakub przedstawiany jest jako apostoł (z księgą Ewangelii, boso z nieodłącznym atrybutem muszli), ale często także jako pielgrzym w sandałach, ubrany w krótką tunikę, a na ramionach płaszcz udekorowany muszlami, w ręku kij pielgrzymi, na którym zwisa tykwa służąca do przechowywania wody. Trzeci z najczęstszych wariantów ikonograficznych przedstawia go jako rycerza, obrońcę wiary, co wiąże się z rolą jaką odebrał kult św. Jakuba podczas rekonkwisty.